جرم گیری دندان (بروساژ) | مراحل، روشها، مزایا، عوارض و قیمت
جرم گیری یا بروساژ به این معنا است که دندان پزشک پلاک ها و رسوبات دندان های شما را به طور کامل پاک می کند. جرم گیری از خرابی دندان ها و آسیب به لثه جلوگیری می کند. با توجه به شرایط دندانی هر فرد مثل میزان رعایت بهداشت و یا رژیم غذایی ،باید طوری برنامه ریزی کرد که هر ۶ ماه یا یک سال جهت چکاپ و جرم گیری به دندان پزشک مراجعه شود. با روش جرم گیری تمامی باکتری ها و میکروب ها از روی دندان ها و خط لثه پاک می شود.
می دانید که با مسواک نزدن منظم و صحیح و از بین نبردن باقی مانده ی مواد غذایی از روی دندان ها سبب ایجاد جرم و رسوب روی دندان ها می شوید. در نهایت ،سخت شدن این رسوبات تبدیل به پلاک می شود. این پلاک ها هم با مسواک زدن از بین نمی رود و باید برای زدودن آن به دندان پزشکی مراجعه کنید.
البته این تصور اشتباه است که اگر همیشه مسواک بزنید دیگر نیاز به دندان پزشکی پیدا نخواهید کرد. زیرا بعضی قسمت ها با مسواک و نخ دندان هم قابل تمیز کردن نیست و یا به دلیل غلط مسواک زدن ممکن است تمامی قسمت ها به خوبی تمیز نشود. به هر حال جرم گیری موردی است که اکثرا به آن نیاز پیدا خواهند کرد.
یکی از مشکلاتی که برای مراجعه به دندان پزشکی همیشه وجود داشته بحث هزینه ی آن است. اما باید این نکته را بدانید که هزینه ی جرم گیری بسیار پایین است نسبت به هزینه ی ترمیم یک دندان. و شما می توانید با مراجعه ی سالیانه به دندان پزشکی و انجام جرم گیری تا حد زیادی از سلامت دندان های خود تا سال آینده اطمینان داشته باشید.
جرم گیری کار سخت و نگران کننده ای نیست و برای انجام آن اصلا استرس نداشته باشید زیرا دردی ندارد و حتی نیاز به بی حسی هم ندارد. فقط دندان پزشک با استفاده از ابزار مخصوص جرم های دندان شما را می ریزد و آن را تمیز می کند. در صورتی که پلاک ها خیلی سخت شده باشند و همچنین خط لثه پر از جرم باشد ،احتمال اینکه این اجرام به عمق دندان رسیده باشد زیاد است ،در این حالت برای جلوگیری از بیماری هایی مثل پریودنتال باید جرم گیری عمقی انجام شود و نیاز به بی حسی دارد.
اهمیت جرم گیری در چیست؟
جرم گیری از این حیث اهمیت زیادی دارد که با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن معمولی فرق دارد و برای از بین بردن باکتری های چسیبده به دندان و یا گیر کرده در لا به لای دندان ها باید به دندان پزشک مراجعه و جرم گیری کنید. در صورت از بین نرفتن جرم ها و انباشته شدن در خط لثه ،دچار بیماری های لثه می شوید. پلاک در امتداد خط لثه جمع می شود و اگر به درستی تمیز نشود، بافت لثه شل شده و امکان اینکه دندان را از دست بدهید وجود دارد. اگر پلاک ها تا چهار میلی متر یا بیشتر پیشروی کنند، جرم گیری دندان لازم است. هدف از جرم گیری پاک سازی پلاک زیر خط لثه و کمک به سلامت لثه است.
علت ایجاد جرم و پلاک روی دندان ها و لثه چیست؟
۱_ بهداشت دهان و دندان :
حتما باید دو بار در روز مسواک بزنید و یک بار هم نخ دندان بکشید تا از ایجاد جرم تا حد زیادی جلوگیری شود. مسواک زدن در شب اهمیت بیشتری دارد زیرا غذایی که در طول روز می خورید لای دندان ها گیر می کند و و در طول شب به دلیل اینکه بزاق در دهان نمی چرخد و دهان حالتی ساکن دارد ،باکتری ها به راحتی پیشروی می کنند و بافت های لثه و دندان را تخریب می کنند. البته مسواک زدن به معنای کامل پاک سازی نیست ، و ممکن است کسی با این حال هم نیاز به جرم گیری داشته باشد. اما کمک می کند که دیر به دیر نیاز به جرم گیری داشته باشید.
۲_ بزاق دهان :
بزاق دهان خود هم به پاکسازی دندان ها کمک می کند و هم می تواند آسیب زننده باشد. زیرا عاری از باکتری نیست و در خود باکتری هایی به همراه دارد. این گونه فرض نکنید که اگر امروز غذایی نخوردم پس نیاز به مسواک زدن هم ندارم بلکه برای از بین بردن باکتری های موجود در بزاق باید حتما هر روز مسواک بزنید.
۳_ سیگار :
کسانی که سیگار می کشند بیشتر از همه در معرض جرم دندان هستند. زیرا سیگار توانایی مقابله با عفونت ها را از بین می برد. باکتری هایی که توسط سیگار کشیدن به وجود می آیند از بین نمی روند و مانند جرمی سخت روی دندان ها می نشینند. به همین دلیل اکثر افراد سیگاری روی دندان هایشان جرمی خاکستری رنگ دارند.
۴_ استفاده نکردن از خمیر دندان :
این را می دانید که استفاده از خمیر دندان لزومی ندارد و مهم نحوه ی صحیح مسواک زدن است. اما به این معنا نیست که اصلا از خمیر دندان استفاده نکنید. زیرا خود خمیر دندان ترکیباتی دارد که با باکتری ها مبارزه می کند و از جرم و پوسیدگی جلوگیری می کند.
۵_ دندان های نا مرتب :
کسانی که دندان های نا مرتب و کج دارند و یا در کل دندان هایشان نیاز به ارتودنسی دارد بیشتر نیاز به جرم گیری پیدا می کنند زیرا بخاطر ناهنجاری های شکل دندان ،تمیز کردن آن هم سخت تر است. و بیشتر احتمال انباشت باکتری ها و تشکیل پلاک وجود دارد. این افراد برای جلوگیری از این معضلات باید هرچه سریع تر به یک متخصص ارتودنسی مراجعه و مشکل را رفع کنند.
۶_ چکاپ نشدن منظم توسط دندان پزشک :
در صورتی که به دندان پزشک مثلا سالی یک بار هم مراجعه نکنید ممکن است از ظاهر دندان تشخیص ندهید که دچار جرم در بین دندان ها و یا پشت دندان ها شده اید. این جرم ها پس از مدتی سبب ایجاد پوسیدگی و حفره هایی در دندان می شوند و می توانند راه باکتری ها را برای رسیدن به ریشه ی دندان باز کند.
انواع روش های جرم گیری
۱_ جرم گیری دستی
وقتی که دندان پزشک دندان های شما را به روش دستی جرم گیری می کند، با استفاده از ابزار ها یی به نام اسکیلر و کورت به صورت دستی پلاک و رسوبات جرم را از سطح دندان ها می تراشد. جرم گیری دستی برای از بین بردن پلاک سطحی و رسوب تار تار بسیار موثر است زیرا با استفاده از این وسیله ی باریک به نقاطی دسترسی پیدا می کند که با مسواک نمی توانید آن را از تمیز کنید. وقتی که دندان پزشک توانایی مشاهده پلاک ها را ندارد، مجبور است از حس لامسه خود برای شناسایی نواحی ایجاد پلاک و رسوب بر روی دندان ها استفاده کند.
۲_ جرمگیری اولتراسونیک
در روش جرم گیری اولتراسونیک از ارتعاشات برای بر طرف کردن سریع پلاک استفاده می‌کنند. نوک این جرم گیر ها به اندازه‌ای کوچک هستند که در شکاف‌هایی که دسترسی به آن ها سخت است، وارد می شوند. جرم گیرهای اولتراسونیک همچنین آب را برای پاک کردن جرم ها به داخل دندان اسپری می‌کنند تا کاملا شسته شود. دندان پزشکان معمولا وقتی از روش جرم گیری اولتراسونیک برای جرم گیری و پلنینگ ریشه استفاده می کنند که بیماران ،مبتلا به بیماری شدید لثه (پریودنتیت) باشند. اما برخی از دندان پزشکان نیز از این روش برای بیماران معمولی استفاده می کنند.
این وسیله با نوک تیزی که دارد تمام جرم ها را خرد می کند و اسپری آب برای شستن آن ها و خنک نگه داشتن وسیله، پلاک های دندان را از بین می برد.
۳_ جرم گیری با لیزر
امروزه لیزر درمانی در بخش های مختلف پزشکی بسیار پر طرف دار بوده است. در این روش هم به بهبود التهاب لثه ها و اتصال راحت تر و سریع تر لثه به دندان ها پس از جرم گیری کمک می کند. همچنین در این روش علاوه بر رفع پلاک ها به سفید شدن بیشتر دندان هم کمک می کند.
چگونه جرم دندان را از بین می رود؟
مرحله اول: جرم گیری و کورتاژ لثه
زمانی که با درمان جرم دندان و پلاک دندان ها، همچنان عوامل ایجاد عفونت در بافت اپیتلیوم (بافت پوششی) لثه ای اطراف دندان باقی بماند، با انجام کورتاژ لثه ای می توان درمان را انجام داد. لیزر با حذف بافت اپیتلیوم عفونی و حفظ بافت همبند سالم در لایه های زیرین، موجب می شود که بافت لثه‌ای سالمی ساخته شود.
جرم گیری عمیق دندان ها معمولا در دو تا چهار جلسه انجام می گیرد. دندان پزشک برای این که احساس درد نکنید، لثه ها را با استفاده از بی حسی موضعی بی حس می کند. در هر جلسه یک چهارم دهان و به مدت ۴۵ دقیقه تحت درمان قرار می گیرد. در صورتی که بیماری لثه پیشرفته نباشد، جرم گیری در یک جلسه بطور کامل انجام می گیرد.
مرحله دوم: بروساژ دندان
دندان پزشکان با آغشته کردن دندان ها به خمیر مخصوص و استفاده از وسیله ای چرخشی که یک برس به سر آن بسته شده است، اقدام به بروساژ سطوح دندانی می کنند، این کار معمولا بعد از جرم گیری دندان و برای بوجود آوردن سطح صیقلی روی دندان و همچنین حذف رنگ ها و لکه هایی که چسبندگی زیادی ندارند و سفید کردن دندان، استفاده می شود.
مرحله سوم: صیقلی کردن دندان با AIRFLOW
صیقلی کردن دندان با Airflow روشی مناسب برای از بین بردن لک و تغییر رنگ ناشی از کشیدن سیگار و قلیون، مصرف چای و قهوه است، زیرا علاوه بر سفید شدن دندان، بطور کامل پلاک دندان ها را از بین می برد. از این روش برای پاک سازی و باز کردن فیشرها قبل از شیار بندی دندان استفاده می شود.
این روش جرم گیری دندان با صیقل دادن دندان بدون تماس مستقیم، فشار و گرما باعث بهبود وضعیت دندان های بیمار می شود و نسبت به دیگر روش های درمانی پریودنتال برتری دارد. در این روش، یک اسپری هوا و سدیم بی‌کربنات و جت آب برای برطرف کردن پلاک و لکه ها مورد استفاده قرار می گیرند. در این روش بیمار دردی را حس نخواهد کرد.
جرم گیری ریشه ی دندان چگونه است؟
معمولا جرم گیری سطحی و برای زدودن جرم های روی سطح دندان انجام می شود. در صورتی که این جرم ها به عمق دندان و لثه نفوز کرده باشند و یا شخص دچار بیمار ی های لثه شده باشد ،نیاز به جرم گیری عمیق تر است و زیر خط لثه باید جرم گیری شود. بعد از انجام این جرم گیری ،باکتری ها از بین می روند و لثه سلامت خود را مجددا به دست می آورد و جلوی پوسیده شدن دندان ها گرفته می شود.
همچنین اگر عمیق تر باشند و باکتری ها به ریشه دندان نفوذ کرده باشند ، دندان پزشک با کنار زدن لثه، باکتری های چسبیده به ریشه ی دندان را تمیز می کند تا جلوی از بین رفته ریشه و از دست دادن دندان را بگیرد. در این نوع جرم گیری عمیق که با درد همراه است دندان پزشک ابتدا برای ناحیه ی مورد نظر ،بی حسی تزریق می کند تا در حین انجام جرم گیری دردی احساس نشود.
مراقبت های بعد از جرم گیری دندان
- سعی کنید در سال حتما یک بار جرم گیری دندان ها را انجام دهید.
- زمانی که دارید مسواک می زنید اگر دچار خون ریزی از ناحیه لثه شدید ،توجه کنید که حتما مشکلی دندان های شما را تهدید می کند و فورا به دندان پزشکی مراجعه کنید.
- روش اصولی مسواک زدن را یاد بگیرید و با دقت مسواک بزنید. روزی دو بار مسواک زدن به روش صحیح می تواند به شما کمک کند تا خیلی دیر به دیر نیاز به جرم گیری پیدا کنید.
- بعد از انجام جرم گیری حتما از دهان شویه که دندانپزشک تجویز می کند، استفاده نمایید. زیرا در بهبود زخم های که در اثر جرم گیری ایجاد شده کمک می کند و یک هفته بعد از جرم گیری استفاده از دهانشویه را قطع کنید.
- درصورت حساس شدن دندان پس از جرم گیری نگران نباشید و کاملا طبیعی است ،این حساسیت ها پس از مدتی رفع خواهد شد.
- جرم گرفتن دندان فقط برای بزرگسالان نیست. دندان های کودکان هم نیاز به جرم گیری پیدا خواهد کرد. درصورتی که در بررسی های دوره ای دندان پزشک وجود جرم را تشخیص دهد، دندان کودکان هم باید جرم گیری شود.
مزایای جرم گیری دندان چیست؟
درمان بیماری های لثه
جلوگیری از پوسیدگی دندان
محافظت از ریشه ی دندان
جلوگیری از بوی بد دهان
برگشتن رنگ دندان به حالت اولیه
جلوگیری از لق شدن و از دست رفتن دندان
*همه ی این ویژگی ها تا زمانی ادامه دارد که دندان هایتان مجددا نیاز به جرم گیری نداشته باشد.
معایب جرم گیری دندان چیست؟
حساس شدن لثه به گرما و سرما برای مدت کوتاهی
التهاب لثه
خونریزی لثه در حین جرم گیری و به نرت پس از آن تا دو الی سه روز
احتمال بروز عفونت
*البته قابل ذکر است که عوارض آن کوتاه مدت است و ظرف مدت نهایتا یک هفته از بین خواهد رفت. همچنین دندان پزشک برای جلوگیری از درد و عفونت به شما آنتی بیوتیک و مسکن تجویز خواهد کرد که در صورت نیاز مصرف کنید.
هزینه ی جرم گیری دندان چقدر است؟
برای محاسبه ی هزینه ی جرم گیری دندان نمی توان قیمت دقیق گفت زیرا عواملی هستند که بر تعیین قیمت اثر گذار هستند. مثل شدت جرمی که روی دندان ها بسته شده و عمیق یا سطحی بودن آن. ممکن است اگر دندان پزشک از شما بخواهد برای تشخیص درست و سنجش میزان نفوذ جرم ها به داخل دندان ،عکس رادیولوژی تهیه کنید که خود هزینه ای دارد.
عوامل تاثیر گذار دیگری هم هستند مثل محل جغرافیایی مطب دندان پزشکی و یا سابقه ی دندان پزشک. احتمال دارد اگر دندان هایتان از لحاظ جرم در وضعیت وخیمی باشد نیاز به دو جلسه وقت برای درمان داشته باشید.
عوامل مؤثر بر هزینه جرم گیری دندان، شامل تکنولوژی به‌کار رفته در آن، موقعیت جغرافیایی دندان پزشک و نوع بیمه دندان پزشکی است. دندان پزشکتان، براساس وضعیتتان برای شما هزینه را تخمین خواهد زد.
در خانه هم روش هایی است برای اینکه جرم های دندان را از بین ببرید اما این روش به طور کامل جرم ها را از بین نمی برد و شما باز هم باید به دندان پزشکی مراجعه کنید. روش های خانگی فقط تا حدی می تواند از مقدار این جرم ها بکاهد و یا جلوی پیشرفت آن را بگیرد. با روش های زیر می توانید به جرم گیری دندان در خانه بپردازید:
- استفاده از جوش شیرین به تنهایی یا با سرکه سفید، لیمو و خمیر دندان
- آلوئورا و گلیسیرین
- مسواک زدن با روغن زیتون و روغن کنجد
- نگه داشتن نصف قاشق چای خوری شکر قهوه ای روی دندانها
- مسواک زدن با سرکه سیب
- جرم گیری دندان با زغال
- استفاده از نمک
- جرم گیری دندان با زنجبیل
- استفاده از توت فرنگی و پرتقال
- استفاده از دهان شویه ها
- جرم گیری دندان به کمک عسل
این درمان ها به منظور درمان مطلق نیست و احتیاج به این دارید که پس از گذشت مدتی برای برطرف شدن کامل جرم ها به دندان پزشکی مراجعه کنید. استفاده ی طولانی از این روش های خانگی به مینای دندان شما آسیب می زند. نباید هیچ کدام از این کار ها را بیشتر از دو هفته به طور مکرر انجام دهید.
سوالات متداول
آیا با جرم گیری دندان ها سفید خواهد شد؟
در جرم گیری و پولیش ،دندان ها به رنگ اصلی خود دندان بر می گردند. مثلا ممکن است شخصی اساسا دندان های زردی داشته باشد و با جرم گیری و پولیش کاری نمی تواند آن را سفید کند. اما با پلیش کاری لک هایی که در اثر مواد غذایی رنگ دار در طول سال های طولانی روی دندان نشسته و یا در اثر سیگار کشیدن رسوبات تیره روی دندان به حالت پلاک سخت در آمده را می توان بر طرف کرد.
برای سفید کردن دندان می توانید از بلیچینگ و یا سایر روش های سفید کردن دندان استفاده کنید که در این روش رنگ دانه های داخل دندان سفید می شوند و در نتیجه دندان هایی سفید و براقی برای شما به ارمغان می آورند.
چه زمانی دندان ها نیاز به جرم گیری دارند؟
زمانی دندان ها نیاز به جرم گیری دارند که پلاک های روی دندانی شما سخت شده باشند و با مسواک و یا نخ دندان کشیدن نتوانید آن ها را تمیز کنید. اگر این پلاک ها زیاد شوند و طولانی روی دندان و خط لثه بمانند دچار بیماری پریودنتال خواهید شد که بسیار خطرناک است. دلیل ایجاد بیماری پریودنتال بهداشت ضعیف دندان ،دخانیات و سیگار ،پیری ،تغییرات در هورمون ها ،تغذیه نامناسب ،سابقه خانوادگی می تواند باشد. گاهی این جرم های نشسته روی دندان در اثر رنگ موجود در مواد غذایی و یا سیگار کشیدن رنگی تیره پیدا می کنند و به راحتی با چشم قابل تشخیص هستند.
اما گاهی جرم در لا به لای دندان ها و بعضی حفره ها تجمع می کنند و با چشم قابل تشخیص نیستند و باید به دندان پزشک مراجعه کنید. به همین دلیل است که می گوییم باید هر چند وقت مثلا هر ماه یک بار به دندان پزشک مراجعه شود تا خدایی نکرده ندانسته دچار بیماری نشوید.
علت حساس شدن دندان ها پس از جرم گیری؟
بعد از جرم گیری دندان ها حساس و متورم می شوند و امکان این وجود دارد تا چند روز خون ریزی داشته باشید. به علت زخم بودن لثه ممکن است دندان پزشک برای جلو گیری از عفونت ،دهان شویه تجویز کند و یا برای کاهش درد برایتان خمیر دندان های حاوی بی حسی توصیه کند. بعد از جرم گیری سعی کنید مراقبت از دندان ها را جدی تر پیگیری کنید تا مجبور نشوید زود به زود برای جرم گیری به دندان پزشکی مراجعه کنید.
آیا جرم گیری دندان درد دارد؟
اگر بخواهید جرم گیری انجام دهید این سوال برایتان پیش می آید که آیا جرم گیری دندان درد دارد؟ باید در پاسخ به این سوال گفت جرم گیری اساسا دردناک نیست و فقط کسانی که اوضاع وخیمی دارند احتمال کمی درد کشیدن دارند.
حتی برای انجام جرم گیری نیازی به بی حسی نیست اما همان طور که گفتیم اگر وخیم باشد باید از بی حسی هم استفاده کرد. پاسخ این سوال را نباید از کسانی که جرم گیری انجام داده اند بپرسید زیرا میزان درد با توجه به میزان جرم دندان هر فرد متفاوت است. اما در کل درد خاصی در مقابل اینکه دندان شما آسیب ببیند و نیاز باشد ترمیم کنید ندارد.
از اینکه این مقاله را مطالعه کردید از شما سپاس گذاریم و امیدواریم کمکی در جهت حفظ سلامتی شما کرده باشیم. برای دریافت مشاوره رایگان با مطب خانم دکتر عطیه تقوایی تماس بگیرید .
آدرس : شریعتی ، بالاتر از سه راه یخچال رو به روی مترو قلهک ، جنب خانه درسا ، پلاک ۱۴۹۵ ، طبقه سوم ، واحد۱۳
شماره تماس : ۰۲۱۲۲۶۴۳۵۶۸
